बिहार सरकारने आपल्या पेंशनधारक आणि कुटुंबीय पेंशनधारकांसाठी महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. केंद्र सरकारच्या निर्णयाशी सुसंगतपणे, राज्याने महागाई राहत (डीआर) वाढवण्याचे आदेश दिले आहेत. हा निर्णय राज्यातील लाखो पेंशनधारकांसाठी दिलासा देणारा ठरेल. या निर्णयामुळे पेंशनधारकांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होण्याची अपेक्षा आहे.
महागाई राहत कशी गणली जाईल?
महागाई राहत ही मूळ पेंशनच्या आधारावर ठरवली जाईल. पेंशनच्या रकमेवर योग्य प्रमाणात वाढ करून महागाई राहत दिली जाईल. गणनेसाठी 50 पैशांपेक्षा अधिक रक्कम पुढील रुपयात पूर्णांकित केली जाईल. जर रक्कम 50 पैशांपेक्षा कमी असेल, तर ती टाळली जाईल. यामुळे पेंशनधारकांना अचूक आणि सोप्या पद्धतीने महागाई राहत मिळेल. या रकमेचा तातडीने रोख स्वरूपात पेंशनधारकांना लाभ दिला जाईल.
काय आहे लाभ घेणारे पेंशनधारक?
महागाई राहत वाढीचा लाभ अनेक प्रकारच्या पेंशनधारकांना मिळणार आहे. त्यामध्ये खालील प्रकारच्या पेंशनधारकांचा समावेश आहे:
- क्षतिपूर्ति पेंशन (Compensation Pension)
- वार्धक्य पेंशन (Old-age Pension)
- सेवानिवृत्ती पेंशन (Retirement Pension)
- असमर्थता पेंशन (Invalid Pension)
- औपबंधिक पेंशन किंवा कुटुंबीय पेंशन (Provisional/Family Pension)
- असाधारण पेंशन (Extraordinary Pension)
- पुनर्नियोजित पेंशनधारक (Re-employed Pensioners)
या प्रकारांतील सर्व पेंशनधारकांना वाढीव महागाई राहतचा लाभ देण्यात येईल. ही रक्कम पेंशनच्या दरमहा मिळणाऱ्या रकमेवरच आधारलेली असेल.
बकाया रकमेचा त्वरित निकाल
महागाई राहतच्या बकाया रकमेचा निकाल लवकरच होणार आहे. नोव्हेंबर 2024 नंतरच्या पेंशन वितरणाद्वारे ही रक्कम पेंशनधारकांना मिळेल. यासाठी वेगळे फॉर्म भरावे लागणार नाहीत. सरकारने जाहीर केलेल्या या निर्णयामुळे पेंशनधारकांची प्रतिक्षा संपणार आहे.
विलंब टाळण्यासाठी महत्त्वाचे निर्देश
पेंशनधारकांना त्यांच्या हक्काच्या रकमेचे त्वरित वाटप होण्यासाठी बिहार सरकारने महत्त्वाचे पाऊल उचलले आहे. बिहार कोषागार संहिता, 2011 च्या नियम-206 अंतर्गत, राज्याच्या आत पेंशन घेणाऱ्या पेंशनधारकांसाठी महालेखाकारांकडून अधिकृत परवानगीची आवश्यकता नसणार आहे. यामुळे प्रक्रिया जलद होईल आणि कोणत्याही प्रकारच्या तांत्रिक अडचणी टाळता येतील.
सार्वजनिक बँकांना त्वरित रक्कम वितरित करण्याचे स्पष्ट निर्देश देण्यात आले आहेत. या बँकांकडून पेंशनधारकांना दिलेली सेवा जलद, अचूक आणि तक्रारविरहित असेल याची काळजी घेण्याची जबाबदारी देण्यात आली आहे.
राज्याबाहेरील पेंशनधारकांसाठी विशेष नियोजन
बिहार राज्याबाहेर पेंशन घेणाऱ्या पेंशनधारकांसाठी वेगळ्या प्रकारे प्रक्रिया आखण्यात आली आहे. या पेंशनधारकांना महागाई राहतच्या रकमेचे वाटप महालेखाकार, बिहार यांच्या परवानगीपत्राद्वारे होणार आहे. यासाठीची प्रक्रिया पारदर्शक आणि जलद होईल याची खात्री केली जाईल.
विशेष संस्थांसाठी पेंशनधारकांना लाभ
बिहार राज्यातील काही विशेष संस्थांच्या पेंशनधारकांना देखील हा लाभ दिला जाणार आहे. यात पटना उच्च न्यायालय, बिहार विधानसभा, आणि बिहार विधान परिषद या संस्थांचा समावेश आहे. या संस्थांमधील पेंशनधारकांना त्यांच्या संबंधित संस्थांच्या प्रमुखांच्या मान्यतेनंतर हा लाभ मिळेल.
राजपत्रातील जाहीरात आणि माहिती
सरकारने घेतलेल्या या निर्णयाचे पालन सुनिश्चित करण्यासाठी हा आदेश बिहार राजपत्रात प्रकाशित केला जाईल. यामुळे सर्व पेंशनधारकांना याबाबत स्पष्ट माहिती मिळेल. या निर्णयामुळे राज्यातील पेंशनधारकांच्या आर्थिक सुरक्षेत सुधारणा होईल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.
